Μανούλα που πονάς άκου τι έχω να σου πω....

Το έχω ξαναπεί, θα το ξαναπώ και δεν θα πάψω να το λέω....

Ναι. Είμαι περήφανη μαμά 2 αγγέλων στον ουρανό. 

Μαμά δεν είναι μόνο αυτή που μεγαλώνει το παιδάκι της...

Μαμά είναι και αυτή που έμεινε έγκυος και έχασε το παιδάκι της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δεν έχει σημασία σε ποιο στάδιο. Μαμά είναι και αυτή που έχασε το μωράκι της αφού το γέννησε. Είτε νωρίτερα, είτε αργότερα. Μαμά για μένα είναι η κάθε γυναίκα που παλεύει με νύχια και με δόντια να αποκτήσει ένα παιδάκι- με τον οποιοδήποτε τρόπο- και δυσκολεύεται πολύ να τα καταφέρει. 

Αν μου επιτρέπετε, αυτή η μαμά είναι παραδόξως, λίγο παραπάνω μαμά από τις άλλες.... Λίγο διαφορετική μαμά από τις άλλες.... 

Διότι την απέραντη χαρά του θετικού τεστ εγκυμοσύνης την διαδέχθηκε απέραντη θλίψη. Διότι ενώ περίμενε να κρατήσει ένα μωρό στην αγκαλιά της, γύρισε σπίτι με άδεια χέρια και ακόμα πιο άδεια ψυχή. Διότι έχει λαχταρίσει ένα μωρό όσο τίποτε άλλο και δέχεται να μπει σε άκρως επώδυνες διαδικασίες, σωματικά και ψυχικά, για να τα καταφέρει. 

Αυτές είναι περιπτώσεις που κάθε μια ξεχωριστά απαιτούν ιδιαίτερο χειρισμό και αντιμετώπιση. Τόσο από την ίδια την μανούλα, όσο και από τον σύντροφο της, την οικογένεια της, τους γιατρούς που την παρακολουθούν,  όσο και από τον κοινωνικό της περίγυρο. 

Δεν είμαι ψυχολόγος, ούτε αρμόδια να μιλήσω για όλες αυτές τις περιπτώσεις. Είμαι όμως μια μανούλα που έχει πονέσει πολύ. Που έχει χάσει δυο αγγελούδια, σε δυο διαφορετικές εγκυμοσύνες, και οι δυο σε προχωρημένο στάδιο.

Είμαι μια μανούλα που ξέρει πολύ καλά τι θα πει να μην κρατάς το μωράκι που κουβαλούσες μέσα σου για τόσους μήνες, αγκαλιά. Είμαι μια μανούλα που βρέθηκε στην θέση να πρέπει να θάψει το μωράκι της.  Είμαι μια μανούλα που γέννησε νεκρό το ένα της μωράκι και μια μανούλα που παρά τα απανωτά ηρεμιστικά προσευχόταν ατελείωτα για 8 ώρες να ζήσει το δεύτερο μωράκι της μέχρι που την ενημέρωσε ο άντρας της ότι το χάσανε και αυτό. Είμαι μια μανούλα που γύρισε σε ένα άδειο σπίτι, με άδεια ψυχή και την βαλίτσα του μαιευτηρίου γεμάτη αφόρετα βρεφικά ρουχαλάκια. 

Αν είσαι λοιπόν και εσύ μια τέτοια μανούλα άκου τι έχω να σου πω. 

Καταρχάς, δεν θα είναι εύκολο. Θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να το αντιμετωπίσεις. Όμως αν παλέψεις και δεν χάσεις την πίστη σου θα τα καταφέρεις. 

Για αρχή αποδέξου το. Αποδέξου την απώλεια σου και την θλίψη σου. Κλάψε όσο θες, όσο χρειάζεσαι και μην ακούς κανέναν να σου λέει το αντίθετο. Αν θες να θυμώσεις, θύμωσε. Φώναξε και ζήτα εξηγήσεις. Απαίτησε να δεις το μωρό σου. Να το κρατήσεις στην αγκαλιά σου, να το νιώσεις, να το μυρίσεις και να το φιλήσεις. Να διαπιστώσεις καλύτερα για ποιο λόγο πενθείς. Ακόμα και αν δεν νιώθεις δυνατή να το κάνεις, θα βρεις τη δύναμη. Θα στη "στείλει ο όποιος αρμόδιος". Πίστεψε με. Δεν θα το μετανιώσεις. 

Βγάλε το μωρό σου φωτογραφία. Πολλές φωτογραφίες. Στο εξωτερικό υπάρχει ολόκληρο κίνημα σχετικά με αυτό, μην σοκάρεσαι. Από πικρή προσωπική εμπειρία σε διαβεβαιώ πως αυτές οι φωτογραφίες θα είναι ότι πολυτιμότερο έχεις. Μην διστάζεις. Η περιγεννετική παθοανατομολόγος που έκανε νεκροψία και στα δυο μου αγγελούδια στην Αθήνα μου αποκάλυψε πως άπειρες φορές την επισκέπτονταν μετά από χρόνια μανούλες- ακόμα και αφού είχαν αποκτήσει παιδιά- ζητώντας της να δουν φωτογραφία από τα δικά τους αγγελούδια. 

Γεγονός που μας οδηγεί στο επόμενο. Ακόμα και αν είναι προφανή τα αίτια θανάτου, ζήτησε να το δει ειδικός. Θα σε καθυστερήσει, θα παρατείνει την αγωνία και τον πόνο σου, μα είναι κάτι που πρέπει να γίνει για να είσαι απολύτως σίγουρη τι συνέβη ώστε να το αντιμετωπίσεις. Έπειτα κανόνισε την ταφή του. Μην αφήσεις το νοσοκομείο να το "τακτοποιήσει". Όσο δύσκολο και αν είναι, είναι το σωστό και θα έχεις για πάντα ένα σημείο αναφοράς του πένθους σου αλλά και ένα σημείο συνάντησης με το αγγελούδι σου.

Μην αφήνεις τον άντρα σου εκτός. Πενθεί και αυτός και ίσως να του είναι πιο δύσκολο να το διαχειριστεί ακόμα και από εσένα. Μην υποτιμάς τον πόνο του. Ναι- δεν είναι ίδιος με τον δικό σου,  μα είναι εκεί και είναι αληθινός. Μιλήστε, ανοιχτά και χωρίς φόβο. Ότι σκέφτεσαι πες το. Εξέφρασε τα συναισθήματα σου, τις φοβίες σου, τις αγωνίες σου, όλα. Ζήτα του χρόνο, ζήτα του να κάνει υπομονή γιατί θα χρειαστεί λίγος χρόνος να το ξεπεράσεις. Ζήτα του να σεβαστεί τις αποφάσεις σου σχετικά με το μωρό ακόμα και αν δεν τις καταλαβαίνει. Αγκαλιαστείτε, κοιμηθείτε πρόσωπο με πρόσωπο σφιχταγκαλιασμένοι, μην αφήσετε την απώλεια σας να σας απομακρύνει. 

Μην χάσεις την πίστη σου. Αντίθετα ψάξε απεγνωσμένα να την βρεις. Αυτή θα σε φέρει πιο κοντά στο αγγελούδι σου, αυτή θα σου δώσει δύναμη να το αντιμετωπίσεις.  Προσευχήσου για το μωράκι σου καθημερινά. Και να θυμάσαι. Μετά την δική σου αγκαλιά η καλύτερη δυνατή αγκαλιά που θα μπορούσες να το εμπιστευθείς είναι της Παναγίας- μητέρας όλων μας. Το μωρό σου είναι στα καλύτερα χέρια, είναι καλά να είσαι βέβαιη για αυτό,  σε γνωρίζει ήδη και θα σε περιμένει όταν έρθει η ώρα. Οι δρόμοι σας ΘΑ συναντηθούν ξανά. 

Για το τέλος σου άφησα το πιο σημαντικό. ΜΗΝ νιώθεις τύψεις ή ενοχές. ΔΕΝ φταις. ΚΑΝΕΙΣ δεν φταίει. Έτσι ήταν να γίνει και έτσι έγινε. Δεν μπορείς να το εξηγήσεις, το ξέρω. Να σου πω κάτι; Δεν χρειάζεται να το εξηγήσεις. Αν δυσκολεύεσαι να το διαχειριστείς ζήτα επαγγελματική βοήθεια. Να θυμάσαι όμως - δεν φταις στο υπόσχομαι - το παίρνω πάνω μου εγώ ναι; 

Να ζητήσω τώρα μερικά πράγματα από τον κοινωνικό περίγυρο εκ μέρους όλων αυτών των μαμάδων που έχουν βιώσει μια τέτοια απώλεια; Από την πιο στενή οικογένεια μέχρι και τους απλούς γνωστούς; 

- Μην μου λες πως δεν πειράζει. Μην μου λες πως είμαι νέα και θα κάνω άλλα παιδιά. Μην μου μιλάς λες και δεν έγινε τίποτα- λες και δεν ήμουν έγκυος. Αν δεν ξέρεις τι ακριβώς να πεις, ένα "Λυπάμαι πολύ για την απώλεια σου" είναι ότι αρκετό. Αλλιώς μην μιλάς καθόλου. 

-Δώσε μου χώρο και χρόνο αλλά μην εξαφανισθείς. Η αλήθεια είναι πως πονάω τόσο πολύ που δεν ξέρω τι θέλω. Θέλω και χρόνο και δεν θέλω. Θέλω χώρο μα θέλω και την παρουσία σου. Προσπάθησε να είσαι εκεί για μένα. Διακριτικά και όμορφα. Κάνε και εσύ λίγο υπομονή με τον τρόπο που το διαχειρίζομαι. 

-Μην πάρεις την πρωτοβουλία να "ξεφορτωθείς" οτιδήποτε μωρουδιακό από το σπίτι μου. Δεν θα ξεχάσω αυτό που έγινε μόνο και μόνο επειδή δεν θα δω τι κούνια, ή δεν θα μυρίσω τα ρουχαλάκια. Άσε αυτή την διαδικασία να την κάνω αν και όποτε επιθυμώ εγώ και με τον τρόπο που επιθυμώ εγώ. 

-Ρώτα με για το μωρό μου. Ήταν όμορφο; Σε ποιον έμοιαζε; Θέλω να μιλήσω για αυτό, πίστεψε με. Θέλω να μιλάω μόνο για αυτό στην αρχή. Θέλω να μοιραστώ αυτά που είδα. Αν έχω φωτογραφία, ζήτα μου μια και για σένα. Υπήρξε έστω και για λίγο μέλος της οικογένειας μας. Και θα είναι για πάντα. Με τιμά αν νιώθεις και εσύ το ίδιο. 

-Όταν με το καλό αποκτήσω παιδάκια που θα κρατήσω στην αγκαλιά μου, μην ξεχνάς το αγγελούδι μου. Εγώ δεν το ξεχνώ. Το μετράω και αυτό σαν παιδί μου. Αν με πάρεις ένα τηλέφωνο την ημέρα των γενεθλίων του και την ημέρα που έφυγε από κοντά μου, θα το εκτιμήσω απεριόριστα. Επειδή δεν το έζησα πολύ, δεν σημαίνει πως δεν νιώθω όπως οποιαδήποτε μανούλα που θα έχανε το παιδί της. 

-Κατάλαβε με αν δεν είμαι το ίδιο άτομο που ήμουν και αγάπησε τον καινούργιο εαυτό μου. Άλλαξα- και εσύ το ίδιο θα έκανες. 

Μανούλα που πονάς αγάπησε και εσύ αυτόν τον νέο σου εαυτό. Αποδέξου τη δοκιμασία που σου έτυχε και κάνε ότι μπορείς για να την δουλέψεις με θετικό τρόπο. Είναι το λιγότερο που οφείλεις να κάνεις, τόσο για τον εαυτό σου, όσο και για το αγγελούδι σου στον ουρανό. Θα έχεις για πάντα μια πληγή, μα με τον καιρό, θα πάψει να αιμορραγεί. Θα είναι όμως πάντα εκεί. Αυτό είναι το κόστος για να έχεις πρεσβευτή άγγελο στον ουρανό. 

Μανούλα που πονάς κάνε μου και μια τελευταία χάρη.  Κάνε μου αυτή τη χάρη για σένα, για μένα, για όλα τα αγγελούδια στον ουρανό. Κοιτάξου στον καθρέφτη και πες "Είμαι περήφανη μαμά ενός αγγέλου στον ουρανό". Πες το δυνατά. Και αμέσως η καρδιά σου θα πλημμυρίσει ζεστασιά. Εντάξει; 

Και μην ξεχνάς.... 

Πάντα μα πάντα μετά την καταιγίδα ακολουθεί το ουράνιο τόξο. 

Το ημερολόγιο μιας μαμάς

-